Kayısı Araştırma İstasyonu açık hava müzesi olsun

Akçadağ’a taşınması kararlaştırılan Kayısı Araştırma İstasyonu ilimizde yetişen meyvelerin zenginliğini ve kayısısının çeşidinin tanıtılması amacıyla son derece önemli. Birçok meyve çeşidinin gen bankasını oluşturan Kayısı Araştırma İstasyonu ilin tanıtılması açısından farklı bir değer olarak kullanılabilir. Malatya’daki meyve zenginliğini bünyesinde barındıran ve kayısının birçok çeşidini muhafaza eden Kayısı Araştırma İstasyonu, Kayısı ve Meyvecilik Müzesi olarak hizmetine devam etmeli.

FESTİVAL ÖNCESİ TANITIM

Kayısı Festivalinin düzenlendiği ilimizde festivale gelen konuklar kent merkezini geziyor, kayısı dükkânlarını geziyor, hediyelik kayısıyı alıyor, daha sonra festivale katıldıktan sonra geri dönüyor. Oysaki gelen konuklar, kayısı bahçelerine giderek, kayısının tadını dalından kopararak alsa, ilde yetişen meyvelerin çeşidini ve zenginliğini görse hem kayısı hem de kayısıya alternatif ürün olarak düşünülen diğer meyvelerin ulusal medyada  tanıtılması açısından da son derece verimli olur.

TANITIM KALICI OLUR

Kayısının ve ilde yetişen diğer meyvelerin bir arada yetiştirileceği yeni bir bahçe oluşturulması yerine Kayısı Araştırma İstasyonu’nun ilde yetişen meyve ve kayısı çeşidini gelen misafirlere tanıtma konusunda akıllarda daha iyi yer edineceğini düşünüyorum.  Malatya’ya il dışından gelenlerin, ilin meyvecilikteki zenginliğini gezip görmesi açısından bir meyvecilik açık hava müzesi konumuna getirilebilir.

Malatya Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürü Yaşar Zengin, ile istasyonun dünü, bu günü ve geleceğini konuştuk. Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürü Yaşar Zengin, kayısının geçmişinin Malatya’da çok eski olduğunu belirterek şunları söyledi: “ Evliye Çelebi geldiği zaman bu bölgede 7 bin 800 bahçeden ve 7 çeşit kayısıdan söz ediyor. Bu kayısılara da isim veriyor, kırmızı, iri, ekşi, tatlı, beyaz gibi isimler veriyor. Hemşerimiz 1613 ile 1693 yılları arasında yaşamış olan Şair Niyazi Mısri şiirlerinden Aspuzu’dan bahsediyor. Aspuzu cennet bahçesi anlamına geliyor. Aspuzu dediğimiz, şuandaki, Yeşilyurt, Banazı, Tecde ve Karakavak dediğimiz alan.”

MEVCUT YER YETERSİZ

Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün depo fidanlıkları kurulması ve meyveciliği elverişli alanlarda depo fidanlığı açılması için talimat verdiğini, dile getiren Yaşar Zengin,  “ Bir heyet geliyor, iklimine, toprak yapısına, gece gündüz arasındaki sıcaklık farkına, su durumuna bakıyor. 1937’de Almanlar ile 2 katlı taş bina ortak yapılıyor. Bina daha önce idari binaydı, biz o binayı şuanda lojman olarak kullanıyoruz. O dönemde Türkiye’nin 6 yerinde depo fidanlıkları kuruluyor. 1937’den bu yana Kayısı Araştırma İstasyonu’nda sadece bir yıl meyveler seyrek tutuyor, dona hiç rastgelemmiş. Türkiye’de tarım alanlarının yaklaşık yüzde 6’sı bahçe, ilimizde kullanılan tarım alanlarının oranı ise yaklaşık yüzde 22’dir. Buradaki alanımız 333 dönüm biz buraya sığmaz olduk. Eskiden 4 mühendis vardı, şuanda sadece 45 mühendis, 140 personel var. Eskiden ağırlık kayısı idi, diğer ürünlerde fazla çalışma yoktu. Şimdi, birçok ürün üzerinde çalışıyoruz. 300’ün üzerinde tip ve çeşit kayısımız var. 135 çeşit ve tip alıç var. 135 tip ve çeşidin üzerinde bağ var. 60 tip kızılcığımız var, 100’ün üzerinde çeşit ve tip dutumuz var. Biz 4 konuda gen bankasıyız” şeklinde konuştu.

BATTALGAZİ’DE 576 DÖNÜM KAZANILDI

Yaşar Zengin,  “2005’de Malatya Belediyesi yeşil alan yapmak amacıyla buraya talip oldu, burayı yeşil alan olarak koruyacaklar, bizi de başka bir yere taşıyacaklardı. O zaman şuanda elimizde olan birçok projeyi yürüttüğümüz alan olan 576 dönüm yeri, Kayısı Araştırma İstasyonu’nun yeri karşılığında bize verdiler. 576 dönümlük yeri daha önce Tarım İl Müdürlüğü kullanıyordu. O alan bize tahsis edildi 2005’te. 2007’de Müdür olduktan sonra Battalgazi’deki yerin ilkbahar geç donlarının olduğu bölge olduğunu, kayısı çalışmalarının yapılamayacağını belirttik. O dönemin belediye başkanı Cemal Akın’ın destekleriyle iklimi buraya daha yakın, Battalgazi’deki riskleri taşımayan bir yere taşınmasına karar verildi” diye konuştu.

BİNALARI VE ALTYAPIYI BELEDİYE YAPACAK

Zengin, mevcut arazinin 10 katı bir arazinin kendilerine verildiğini aktararak şunları kaydetti: “Ceman Akın’ın yardımıyla Akçadağ Öğretmen Okulu’nun 2 bin 183 dönümlük arazisi bize tahsisi edildi. Karşılığında da burada Milli Eğitime 53 dönümlük bir okul kampüs alanı istendi. Şuanda 53 dönümlük bir yer okul alanı olarak ayrıldı. Buranın kalanını belediye dokusunu değiştirmeyecek şekilde yeşil alan olarak kullanacak. Yapılan sözleşmede şu vardı, belediye binalarımızı oraya yapacak, biz materyalimiz taşıyacağız, alt yapımızı tamamı yapıldıktan sonra biz buradan taşıyacağız. Bazı aksamalar oldu, mevcut Belediye Başkanı Ahmet Çakır, ‘eğer siz projelerinizi getirirseniz, biz hemen sizin binalarınızı yapar, altyapınızı tamamlar, size destek veririz materyallerin taşınması için sizde burayı bize devredin’ dedi. Belediye’nin isteğini Tarım Bakanlığı’na bildirdik. Tarım Bakanlığı 2 araştırma enstitüsü içinde bina yapılacağını belirtmişti, şimdi bu sayı 4’e çıktı” ifadelerini kullandı.

BELEDİYE FİDANCILIK YAPABİLİR

Zengin, sözlerine şunları ekledi: “2 bin 376’dönümdü, toplulaştırma yapıldı, 2 bin 183 dönüme düştü. Mevcut yerin 10 katı bir araziye sahip olmuş olacağız. Binaların, seraların tamamını belediye yapacak. Taşınacak durumdaki seraları taşıyacağız. Belediye burayı park ve bahçeler müdürlüğü, fidancılık ve süs bitkisi yetiştirmek için kullanabilir. Son Horota Vadisi projesini inceledim, buranın bir kısmı Horata Vadisi’nde kalıyor. Belediye burayı bizimle diyalog içinde burayı çözer, özelliklerini korur. Açık hava müzesi olabilir, ağaçlara türünü ve ismini belirten yazı yazılır, etrafı çembere alınır.  Vatandaş da gelir pikniğini burada yapar, bu ağaçlar korur.”