İnsan olmanın yolu edep ve hayadan geçer

Günümüzde özellikle gençlerin birtakım sosyal medyaların, bazı arkadaş gruplarının tesirinde kalarak toplum kültürünün kabul etmediği davranışların sergilenmesinin, İslam ahlakına yakışmadığı kaydedildi. Ayet ve hadislerle edep ve haya ile ilgili bilgilerin anlatıldığı hutbede özetle şu konular işlendi. “Rabbimizin insanın fıtratında var ettiği duygulardan biri de edep ve hayadır. Edep ve hayâ, Efendimizin de işaret ettiği gibi yaratılış hikmet ve gayesine uygun, insana yaraşır bir hayat sürme çabasıdır. Edep ve hayâ, insanın nefsini terbiye etmesi, kendini ve haddini bilmesidir. Müminler, kâmil insan olma yolunun edep ve hayadan geçtiğini bilirler. Müminin söz ve davranışları edeple değer bulur. Edeple yapılan tövbe makbul olur. Dua ve ibadetler, edeple eda edilirse Allah'a yükselir ve sahibini yüceltir.

Edep ve hayâyı kuşanan kalpte ancak hayır ve güzellik bulunur. Edebi şiar edinmiş bir zihinden ancak faydalı düşünceler sadır olur. Edeple konuşan bir dilden ancak hayırlı ve hoş sözler dökülür. Böyle bir dil, kendini ilgilendirmeyen boş sözlerden, dedikodu, yalan, iftira gibi mümine yakışmayan konuşmalardan uzak durur. İnsan her yaşta, her çağda ve her konumda edep ve hayâya muhtaçtır. Edep, bizim medeniyetimizde üstün bir ahlaki meziyet olarak değer görmüştür. Ancak bugün büyük oranda insanlık, bir edep ve hayâ mahrumiyeti, bir ahlak çöküntüsü yaşamaktadır. Öyle ki, önceleri edep ve hayâ sahibi olanlar övülür, değerli görülürken, şimdilerde edepli davranmak ve hayali olmak bir eksiklik, bir zayıflık gibi algılanmaktadır. Nice zihinler, gönüller ve bedenler edep ve hayâ ile yücelmek yerine edepsizliğin girdabında boğulmaktadır.

Fıtratı zedeleyen, ahlaki zayıflatan, hayâ perdesini yırtan araçlar her geçen gün artmaktadır. İnsanlık, nicelerinin ar damarlarının çatlayışını üzüntü ve ibretle izlemektedir. Kimi sosyal medya ortamları, ekranlar, sayfalar her gün hataya teşvik eden, günah' tatlı gösteren, kötüye ve şiddete müsaade eden kareler yayınlamaktadır. Çocuklar istismar malzemesi haline getirilmekte; kadınlar, cinsel meta olarak görülmektedir. Dün harama karşı edeple öne eğilen başlar, hürmetle çevrilen gözler bugün sınır tanımaz bir biçimde harama yönelebilmektedir. Edepsizlik, değersizliktir. İnsanın fıtratında var olan edebi, hayar kaybetmek, kişiyi "en şerefli varlık" olmaktan çıkararak değersizleştirir. Peygamberimiz, hayâ ve edebin, imanın bir tezahürü olduğunu, bu meziyetlerden kendini mahrum edenlerin ise hüsrana sürükleneceklerini haber vermektedir. İşe önce kendi ayıplarımızı görüp düzeltmekle başlayalım. Zamanın ve mekanın hakkımızda şahitlik yapacağı hesap günü gelmeden önce kendimizi hesaba çekelim. Mümin olmanın hakkını verebilmek için gayret gösterelim. Her hal ve hareketimizde Resül-i Ekrem (s.a.$) Efendimizin ahlak ve edebini örnek alalım.

Haber Merkezi